Sayın Üyemiz,

İlgi: TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ tarafından 17.12.2020 tarihli, 10998 sayılı ve Birleşik Krallık'ta Yeni Gümrük İşlemleri konulu yazısı aşağıda tarafınıza sunulmuştur.

Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği'nden (IRU) 15.12.2020 tarihinde alınan yazıda; 01.01.2021 tarihi itibariyle Birleşik Krallığın Avrupa Birliği üyesi devlet dışı konumunda olacağından, gümrük işlemlerine dair farklı kuralların yürürlüğe gireceği, bu kapsamda Birleşik Krallık Hükümeti'nin nakliye sektörünü değişikliklere hazırlamak için bir çok ulaştırma alanı hakkında ayrıntılı bir "Sınır İşletim Modeli" (BOM) yayınladığı bildirilmiştir. Ayrıca, AB'nin en başından itibaren BK ile tüm taşımalar için tam sınır kontrolleri getireceğinin bilindiği ve Koronavirüs etkileri nedeniyle de BK Hükümeti'nin üç aşamalı bir şekilde 01.07.2021 tarihine kadar ithalat prosedürlerini tam anlamıyla uygulayacağı duyurulmaktadır.

Bu kapsamda;

İthalat,

01.01.2021 tarihi itibariyle TIR Sistemi veya Ortak Transit Sözleşmesi (CTC) kapsamında taşınan mallar için;

• ithalat taşımalarında, Birleşik Krallık Emniyet ve Güvenlik Bildirimleri (UK Safety and Security declarations SSD) zorunluluğu 01.07.2021 tarihine kadar ertelenmiştir.
• Standart ürünlerin ( ör:tarımsal - hayvansal gıda vb hariç) ithalatında, tam gümrük beyanı sunma koşulu 6 ay ertelemeye tabi olacaktır.
• Alkol ve tütün ürünleri vb. gibi kontrole tabi tüm ürünler için tam gümrük beyanı gerekli olacaktır. (Bu ürünlerin detayına https://www.gov.uk/guidance/list-of-goods-imported-into-great-britain-fromthe-euthat-are-controlled internet adresinden ulaşılabilmektedir.)
• Canlı hayvanlar için sağlık sertifikası gerekli olacak, fiziki kontroller varış yerinde yapılacaktır.
• Elektronik Ön beyan ve bitki sertifikaları, ilk aşamada sadece "yüksek öncelikli" bitkiler ve bitki ürünleri için gerekli olacaktır. (Ürünlerin detayına https://www.gov.uk/guidance/importing-and-exporting-plants-andplant-products-from-1-january-2021 adresinden ulaşılabilmektedir). Fiziki kontroller ise varış yerinde yapılacaktır.
• BK'da yerleşik ithalatçılar, yeni sıhhi ve bitki sağlığına yönelik kontrol yükümlülüklerine tabi olacak ve bazı bitki ve hayvansal ürünleri, halihazırda çalışır durumda bulunan Import of Products Animals Food and Feed System (IPAFFS) sisteminden ön bildirimde bulunulması gerekecektir.

01.04.2021 tarihi itibariyle geçerli olacak uygulamalar;

• Tüm bitki ve bitki ürünleri için bitki sertifikası gerekli olacaktır. 
• Bu kontrollerin bazıları, balıkçılık ürünleri, canlı çift çeneli yumuşakçalar, yüksek riskli gıda ve hayvansal menşeli olmayan yemler, bitkiler ve bitkisel ürünler de dahil olmak üzere hayvansal ürünlerin ithalatında uygulanacaktır.

01.07.2021 tarihi itibariyle tamamen geçerli olacak uygulamalar;

•  Birleşik Krallık Emniyet ve Güvenlik Bildirimleri (SSD) sunulması, 
• Tüm taşınan eşyalar için tam gümrük beyanı sunulması zorunlu olacaktır.
• BK sınırlarında tüm bitki ve hayvansal ürünlere yönelik fiziksel kontroller yapılacaktır.

İhracat

TIR Sistemi veya Ortak Transit Sistemi kapsamında taşınan malların ihracatının tüm transit prosedürleri için;

• 01.01.2021 tarihi itibariyle tüm ihracat malları için SSD ve İhracat beyannamesi sunulması zorunlu olacak ve gümrük beyannamelerinde tam kontroller uygulanacaktır.
• Kent İzni: BK'dan ana çıkışta, Dover Limanında, yoğunluğu engellemek için BK yetkilileri 01.01.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere "Kent Erişimi" iznini yürürlüğe koyacaktır. Bu uygulama kullanılmaksızın İngiltere'den ihraç taşımaları başlatılamayacaktır. (Uygulamanın demo sürümüne https://www.gov.uk/check-hgv-border adresinden ulaşılabilmektedir.)

* Birleşik Krallık ve AB arasındaki tüm TIR taşımalarında ön beyan bilgilerinin NCTS veya TIR-EPD Sisteminden AB'ye giriş için yapılması zorunluyken, Birleşik Krallık bölgesi için bu bilgilerin elektronik ortamda beyan edilmesi 01.07.2021 tarihinden sonra zorunlu hale gelecektir.

Eşya Araç Hareket Sistemi (GVMS)

GVMS; malların hareketinin beyannamelere bağlanmasına izin veren ve malların hareketini kolaylaştırmak için BK Gümrükleri tarafından aşamalı olarak uygulanacak yeni bir sistem olup, 01.01.2021 tarihi itibariyle malların Büyük Britanya gümrük bölgesine girişini belirleyen Transit Ofisi formalitelerini elektronikleştirmek için kullanılacaktır. Bu tarihten itibaren, GVMS esas olarak Büyük Britanya ile Kuzey İrlanda arasında malların taşınması ve ayrıca AB'den BK'a Ortak Transit kapsamında yapılan taşımalar için kullanılacaktır. GVMS, ayrıca 01.07.2021 tarihi itibariyle AB'den ve AB'ye olan tüm ithalat ve ihracat taşımaları için de uygulanacaktır.

* TIR Karnesi kapsamı taşımalar için Temmuz 2021'e kadar GVMS zorunlu olmayacak ve TIR Karne Hamili firmaların BK için herhangi bir transit beyannamesi sunması gerekmeyecektir. IRU, Temmuz 2021'e kadar TIR-EPD Sistemi ile GVMS'nin entegrasyonunu tamamlamaya çalışacaktır.

Ekonomik Operatör Kayıt Tanımlama Sistemi (EORI)

Tüm ithalat ve ihracatçıların BK tarafından verilen EORI numarasına sahip olması ve nakliyecilerin, ENS ve EXS veya geçici depolama beyannamesi vermek için bir GB EORI numarası alması zorunlu olacaktır.

* TIR taşımaları için Temmuz 2021'e kadar herhangi bir elektronik ön beyan zorunlu olmamakla birlikte sadece GB EORI numarası yeterli olacaktır.

Prensip olarak, Birleşik Krallık ve AB arasında TIR prosedürleri, TIR Sözleşmesi esaslarına uygun olarak gerçekleştirilecektir. 01.01.2021 tarihi itibariyle ortaya çıkacak en temel fark, hem BK'da (örnek Dover) hem de AB'de (örnek Calais) sınır giriş/çıkış formalitelerinin getirilmesi ve NCTS prosedürlerinin uygulanması ile ilgili olacaktır. Bu noktada, AB uygulamaları bakımından önemli bir değişiklik olmayacaktır (NCTS transit beyannamesi TIR uygulamasına eşlik edecektir), BK için NCTS beyanının sunulması gerekli olmayacak, en az 01.07.2021 tarihine kadar BK sınırlarında sadece kağıt TIR prosedürleri geçerli olacaktır.

TIR Sistemi Kapsamında;

BK'tan AB'ye ya da üçüncü bir ülkeye yapılan taşımalar;

• BK'a varış; TIR Karnesi ve gerekli diğer evrakların TIR Karne Hamili ya da temsilcisi tarafından BK varış gümrüklerine sunulması zorunlu olacaktır. (Tüm TIR prosedürlerini gerçekleştiren varış gümrüklerine https://ec.europa.eu/taxation_customs/dds2/col/col_consultation_location.jsp?Lang=en  adresinden ulaşılabilecektir.)
•  TIR Karne Hamili, TIR taşımasının hareket işleminden önce NCTS Sistemi üzerinden AB'deki ilk giriş gümrük idaresine bir özet beyan (ENS) sunabilecektir.
• BK'dan Çıkış: Bilinen TIR prosedürleri geçerli olacaktır.
• AB'ye Giriş: TIR Karnesi kapsamında taşınan eşya için, Avrupa Birliği gümrük bölgesine girmeden en az 1 saat önce, özet giriş beyanının (ENS) TIR-EPD üzerinden yapılması gerekmektedir.
• Gümrük sistemi beyannameyi doğruladıktan sonra bir Hareket Referans Numarası (MRN) oluşturacaktır. ENS'yi beyan eden tüm Karne Hamillerinin, AB tarafından sağlanan geçerli bir EORI numarasına sahip olması gerekmektedir. (BK'nınkinden farklı Ör: AB ülkelerinin herhangi birinden alınmış EORI numarası kullanılacaktır.)

AB'den BK'a yapılan taşımalar;

• Klasik ve bilinen bir TIR taşımasından herhangi bir farkı olmayacaktır.

Bu kapsamda TIR Sisteminin Avantajları;

1. Güvenlik

Bilindiği üzere TIR Sisteminde sadece profesyonel taşımacılar yer almaktadır. TIR Sisteminde faaliyet gösteren nakliyeciler kendi kefil kuruluşları ve gümrük idarelerince sürekli kontrol edilmektedir. Bu kontrollü erişim, nakliyecilerin ve dolayısıyla sürücülerin uluslararası karayolu taşımacılığındaki deneyimini kanıtlamakta, taşınan malları güvenilir araçlarla ve gümrük mühürleriyle TIR prosedürü altında taşınmasını sağlamaktadır. Her TIR aracının gümrük idaresi tarafından verilmiş bir onay belgesi bulunması esastır.

2. Ekonomik

TIR taşımacılığı, iç gümrüklerde varış ve sonlandırma işlemlerini öngörmektedir. Bu durum, sınır geçişlerinde zaman kazandırarak ekonomik fayda sağlamaktadır. TIR Sistemi kapsamında taşıma yapmak isteyen nakliyeci, (Ortak Transit Sisteminde olduğu gibi) yapacağı taşımaya bir teminat saplayıcı bulmakla zaman kaybetmeyecektir. Ayrıca, TIR Sisteminde gümrüklere karşı nakliyeciler sorumlu olmaktadır. (Ortak Transit Sisteminde olduğu gibi komisyoncu vb. değil)

TIR Karne sistemi Brexit aşaması taşımalarında özellikle ilk 6 ay (Ocak-Temmuz 2021 tarih aralığında) kolaylaştırıcı bir unsur olarak ön plana çıkacaktır. Zira IRU TIR-EPD Sistemi, nakliyecilerin taşıma bilgilerini ücretsiz olarak gümrük idarelerine sunmaya olanak sağlamaktadır.

Yukarıda belirtilen nakliye prosedürlerinin Birleşik Krallık 'ta uygulanmaya başladığı belirtilmiştir.

Saygılarımızla,

Bilgilerinize sunarız.