Piyasadaki ürünlerin güvenli olup olmadığına yönelik denetimler ve bu denetimler neticesinde alınan önlemler ekonominin iki büyük aktörü olan üretici ve tüketici kesimini doğrudan etkilemektedir. Tüketiciler için sağlık ve güvenliklerine olumsuz etki edecek ürünlerin piyasada yer almaması önem arz ederken, üreticiler de kazançlarını ve ürünlerinin piyasadaki imajını göz önünde bulundurmaktadırlar.

Piyasa gözetimi ve denetiminin insan sağlığını, can güvenliğini ve çevreyi koruyarak toplumun hayat kalitesini yükseltmenin yanısıra, topluma, özellikle ekonomik anlamda sağladığı başka yararlar da vardır. Bunları özetlemek gerekirse:

PGD, ürününü piyasaya güvenli arz etmek için gereken maliyete katlanmamış üreticilerin piyasadan dışlanmasını sağlayarak, mevzuata uygun ürün arz eden üreticinin karşılaştığı haksız rekabetin önüne geçer.

Ülkemizin artan ithalat hacmi göz önünde bulundurulduğunda gümrüklerde bütün ürünlerin denetlenmesi imkanı bulunmamaktadır. PGD bu anlamda, ithalat denetimlerini tamamlayan ve ithal ve yerli bütün ürünlerin iç piyasada denetlenmesini sağlayan önemli bir araç olarak karşımıza çıkmaktadır.  

PGD, piyasanın disipline edilmesine ve üretimin ileri standartlara kavuşmasına hizmet ederek, ihracatın rekabet gücünün arttırılmasına da dolaylı olarak katkıda bulunmaktadır.

Devlet, PGD faaliyetlerini gerçekleştirirken tüketici ve üretici faydaları arasındaki dengeyi gözetmek durumundadır. Özellikle küçük ve orta ölçekli üreticilere, yeni mevzuatın getirdiği yükümlülükleri yerine getirmelerine yönelik gerekli desteğin verilmesi ihmal edilmemelidir. Ancak, şüphesiz ki konu insan sağlığı olduğunda bu dengenin tüketici lehine gözetilmesi esas olmalıdır. 

 

Ürünün piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında veya ürün piyasada iken ilgili teknik düzenlemeye uygun olarak üretilip üretilmediğinin, güvenli olup olmadığının denetlenmesi veya denetlettirilmesi anlamına gelen piyasa gözetimi ve denetimi faaliyeti esas olarak aşağıdaki aşamalardan oluşur:

İlgili kamu kuruluşu denetimin gerçekleştirileceği firmaların, ürün gruplarının ve risk faktörlerinin önceliklendirildiği bir stratejik planlama yapar.

Bu plan çerçevesinde işaret, belge kontrolü gerçekleştirilir ve gerektiğinde numuneler alınır.

Alınan numuneler laboratuvar analizine tabi tutulur.

Yapılan denetimin sonucunda güvensizliği tespit edilen ürünle ilgili olarak piyasaya arzın yasaklanması, piyasaya arz edilmiş ürünlerin toplanması,  ürüne ilişkin güvensizliğin üretici tarafından giderilmesi, ürünün üretici tarafından güvenli hale getirilmemesi veya ürünün güvenli hale getirilmesinin imkânsız olduğu durumlarda, taşıdıkları risklere göre kısmen veya tamamen bertaraf edilmesine yönelik gerekli tedbirler alınır. Tüketcilerin sağlığının korunması amacına yönelik alınan bu tedbirlerin kamuoyuna duyurulması da PGD’nin önemli bir parçasıdır.

Piyasa gözetimi ve denetimi ile ilgili 2011 yılı Raporuyla ilgili Ayrıntılı bilgi için http://www.ekonomi.gov.tr sitesini ziyaret edebilirsiniz.